Upadłość do naprawy
Poland Bankruptcy Law Amendment
Większa szansa na przeprowadzenie postępowania naprawczego. Postępowanie upadłościowe szybciej i sprawniej.
23 stycznia 2009 r. Sejm uchwalił nowelizację ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze (p.u.i.n.). Jedna z istotniejszych zmian dotyczy art. 21 p.u.i.n. Zgodnie z dodanym do niego ust. 4, we wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnik, może wnosić także o zezwolenie na wszczęcie postępowania naprawczego, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań nie ma charakteru trwałego, a suma niewykonanych zobowiązań nie przekracza 10 proc. wartości bilansowej przedsiębiorstwa (nie dotyczy to przedsiębiorców przeciw którym przeprowadzono postępowanie upadłościowe obejmujące likwidację majątku, albo w którym przyjęto układ likwidacyjny, jeżeli od prawomocnego zakończenia postępowania nie upłynęło 5 lat). Wydaje się, że zmiana ta jest istotna i wskazana, zwłaszcza w obecnej sytuacji gospodarczej, gdyż umożliwia i zachęca do prowadzenia postępowań naprawczych. Jest to zgodne z ideą, by celem postępowania upadłościowego objęta była także restrukturyzacja przedsiębiorstwa umożliwiająca jego dalsze działanie, oczywiście przy jednoczesnym zaspokojeniu wierzycieli.
Ponadto w celu zachęcenia do prowadzenia postępowań naprawczych, jako mało jak dotychczas stosowanych, dodano nowy ust. 3 do art. 12 p.u.i.n. Zgodnie z nim - w sytuacji w której sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości ze względu na nieznaczną kwotę zadłużenia (gdy suma niewykonanych zobowiązań nie przekracza 10 proc. wartości bilansowej przedsiębiorstwa) lub ze względu na nieznaczne opóźnienie w płatności (jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań nie przekracza trzech miesięcy) możliwe będzie wszczęcie postępowania naprawczego na wniosek dłużnika.
Nowelizacja zawiera ponadto szereg regulacji mających na celu przyspieszenie postępowania upadłościowego i jego usprawnienie. Przyspieszeniu ma służyć wprowadzenie terminów instrukcyjnych, jak dla przykładu wprowadzenie terminu miesięcznego na rozpatrzenie zażalenia w sprawie ogłoszenia upadłości przez sąd II instancji, liczonego od dnia przedstawienia mu akt sprawy (art. 27 ust 3. p.u.i.n.). Ważną zmianą, która niewątpliwie wpłynie na usprawnienie postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości jest zmiana wprowadzona poprzez dodanie ust. 5 do art. 32 p.u.i.n. Uprawnia ona sąd do zażądania od wierzyciela, który wnioskuje o wszczęcie postępowania upadłościowego wobec dłużnika, aby wpłacił zaliczkę na poczet postępowania, powyższe następuje pod rygorem odrzucenia wniosku.
Przyspieszeniu postępowania ma także służyć usunięcie ograniczeń z dotychczasowego art. 179 p.u.i.n. Aktualnie, zgodnie z powołanym przepisem syndyk może obecnie zatrudniać pracowników czy też zlecać czynności innym osobom jedynie za zezwoleniem sędziego – komisarza. Wprowadzaną zmianą zastąpiono treść powyższego artykułu klauzulą generalną działania syndyka z należytą starannością, w sposób umożliwiający optymalizację wykorzystania majątku upadłego w celu zaspokojenia wierzycieli w jak najwyższym stopniu, w szczególności ograniczając koszty postępowania. Warto również wspomnieć o usunięciu wymogu głosowania wierzycieli nad układem grupami tworzonymi według kategorii interesów, co także skutkowało często przewlekłością postępowania. Obecnie to sędzia – komisarz będzie decydował o głosowaniu w grupach. Wprowadza się także zrównanie głosowania na zgromadzeniu wierzycieli w drodze pisemnej z głosowaniem ustnym. Głosowanie ustne bowiem, jak wskazała praktyka, jest bardziej praktyczne i częściej stosowane.
Pozytywnie należy ocenić wprowadzenie w art. 82 p.u.i.n. zmiany umożliwiającej wniesienie zażalenia na postanowienie sędziego – komisarza stwierdzające niedopuszczalność wpisu w księdze wieczystej dokonanego z naruszeniem art. 81 p.u.i.n. Zgodnie z tym przepisem - po ogłoszeniu upadłości nie można obciążyć składników masy upadłości hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteka morską w celu zabezpieczenia wierzytelności powstałej przed ogłoszeniem upadłości, z zastrzeżeniem wpisu hipoteki, jeżeli wniosek o ten wpis został złożony w sądzie co najmniej na sześć miesięcy przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Jak dotąd bowiem, tak istotne rozstrzygnięcie sędziego – komisarza nie podlegało weryfikacji w drodze odwoławczej.
Warto także zwrócić uwagę na oczekiwaną zmianę, jaka dokonana zostaje poprzez wprowadzenie nowego brzmienia art. 237 p.u.i.n. Jak dotąd duża część wierzytelności mogła być zgłaszana z urzędu, co poddane było szerokiej krytyce, jako nie uwzględniające autonomii woli stron. Po zmianie, po wejściu w życie ustawy jedynie wierzytelności pracownicze mogą podlegać zgłoszeniu z urzędu, co jednak nie wyklucza możliwości ich głoszenia indywidualnie przez pracownika.
Szeroko komentowane, a także o istotnym znaczeniu są zmiany dotyczące możliwości orzekania w przedmiocie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej wobec przedsiębiorcy czy członka władz spółki, którzy swoim działaniem doprowadzają do zwiększenia zadłużenia w przedsiębiorstwach. Chodzi więc w istocie o niesolidnych menadżerów, którzy swym celowym działaniem lub wskutek rażącego niedbalstwa zamiast działać ku poprawieniu sytuacji finansowej, w istocie działają na jej niekorzyść.
Ustawa została przekazana do Senatu.